پلنگ در منطقه حفاظت شده کوه بافق ، تصویر از انجمن یوزپلنگ ایرانی.
مشکل کوچکی که در رابطه با جاده کشی در زیستگاهها وجود دارد این است که جاده تبدیل به یگانه راه توسعه برای بسیاری از روستاها و شهرهای کوچک ایران که از کمبود رونق اقتصادی و اجتماعی رنج میبرند شده است.
در حالی که بسیاری از مناطق ایران که با مشکل جاده دست و پنجه نرم میکنند مانند پارک ملی گلستان ، جنگل ابر ، منطقه حفاظت شده کوه بافق ، پناهگاه حیات وحش قمشلو و چندین زیستگاه مانند آن ، همگی این مناطق جملگی مناطقی هستند که جزء بهترین مناطق اکوتوریستی ایران هم به شمار میروند .
پارک ملی گلستان ، یک اکوتون خارق العاده است ، جنگل ابر ویژه گی های زیبا شناختی بالا دارد ، کوه بافق زیابیی های کوهستانی در دل کویر و یک جمعیت پویای گربه سانان را دارد و قمشلو هم آثار باستانی و جمعیت مناسبی از سمداران را دارد. چرا افراد محلی در تمام این مناطق خواهان جاده کشی به جای توسعه گردشکری را دارند؟
جواب ساده است. منطقه کوه بافق بازخورد درآمدی برای مردم محلی ندارد. در طی سالها مردم به منطقه حفاظت شده فقط به عنوان جایی مزاحم چرای دامشان و منع رفت و آمدشان نگاه کردند. چرا در این سالها کاری برای سهیم کردن مردم در درآمدهای گردشگری انجام نشده؟ چرا از تورهای ورودی هزینه اندکی نمیگیرند تا به شوراهای محلی پرداخت کنند ؟ چرا در اختصاص پروانه های شکار در مناطق ازاد مردم محلی را در اولویت قرار نمیدهند تا مردم محلی شاهد شکار افراد خارجی در شکارگاههای آبااجدادیشان باشند ؟
جدای از اینها ، جاده یک کارنامه قابل قبول برای تمداران هم هست که در پایان دوره مسئولیتشان میتوانند کارنامه پر پیمانی را به مردم نشان دهند . شاید این یکی از عوامل مهم پیشرفت جاده بافق باشد.
پ.ن : مزایای بلند مدت مناطق حفاظت شده مانند حفاظت خاک ، تنوع زیستی و مانند آنها تا زمانی که بازخورد اقتصادی برای مردم نداشته باشند یا مردم در مورد آنها توجیه نشوند تاثیری در جلوگیری از تخریب نخواهند داشت.
.jpg)
تصویر از خبر آنلاین ، این تصویر از پیراهنی است که 10 درصد پرنگ تر تصویر یوز را از نمونه مورد تایید فیفا چاپ کرده است.
بالاخره تصویر یوزپلنگ روی پیراهن تیم ملی نقش بست . فقط یک درصد احتمال میدادم که قوانین فیفا چنین اجازه ای بدهد. اما تلاش پیگیر پیشنهاد دهندگان ( آرش نور آقایی ) و استقبال سازمان محیط زیست و پروژه یوز پلنگ آسیایی و انجمن یوزپلنگ ایرانی و خبرنگاران مختلف و صدا و سیما از این ایده موفقیت طرح را رقم زد.
گرچه تصویر مطلوب نیست ، کمی کمرنگ است و . ، اما به نظرم تاثیرش را خواهد گذاشت . تا همین الان هم برای داخل ایران برد خبری زیادی داشته و باعث شده نظر بسیاری از مردم به یوز جلب شود. چنین اقدامات فرهنگی در کنار حفاظت قوی میتواند ترمز حرکت یوز در سراشیب انقراض را بکشد.
پیشنهاد عادل فردوسی پور در برنامه نود برای تغییر نماد فدراسیون و استفاده از یوز در این نماد میتواند بسیار جالب باشد و طرح قابل قبول تری از یوز را در روی پیراهن تیم ملی برای آینده نقش بزند.
تصویری زیبا از گربه شنی در منطقه شکار ممنوع کلاته خور ، تصویر از حسین شیبانی (اداره محیط زیست خور )
در سالهای اخیر به افزایش سطح مناطق تحت حفاظت در استان اصفهان توجه زیادی شده است . بسیاری از زیستگاههای شاخص که سالها به عنوان شکارگاههای معروفی شناخته میشدند اکنون تحت حفاظت هستند.
منطقه شکار ممنوع کلاته در شرق استان اصفهان و در شهرستان خور قرار گرفته است و هم اکنون تحت نظارت اداره محیط زیست شهریتان خور قرار دارد.
منطقه شکارممنوع کلاته ویژگی های منحصر بفرد از نظر ارزشهای طبیعی و گردشگری و مناظر زیبای کویری در کنار تنوع زیستی برخوردار است.
منطقه مصر و روستاهای کوره گز هم اکنون به یکی از مقاصد مهم گردشگری کویر در ایران تبدیل شده اند . هر ساله در فصول زمستان و پاییز تعداد زیادی گردشگر به خاطر مناظر زیبای کویر راهی این منطقه میشوند. عمده مقاصد گردشگری منطقه عملا داخل محدوده منطقه شکار ممنوع کلاته قرار دارند.
چندی پیش فرصتی پیش آمد تا با همکاری اداره محیط ریست خور بازدید از این منطقه داشته باشیم .
منطقه شکار ممنوع کلاته حدود 134000 هکتار وسعت دارد و از معدود زیستگاههای جبیر در استان اصفهان است. از دیگر گونه های منطقه میتوان به کل وبز و قوچ و میش ، گربه شنی ، گرگ و کفتار ، کاراکال ، هوبره اشاره کرد.
در سالهای گذشته یوز در منطقه وجود داشته است. گزارشات متعددی از حضور پلنگ در منطقه موجود است (توسط افراد محلی ) با توجه به وسعت مناسب محدوده کوهستانی منطقه و گزارشات موجود به نظر میرسد هنوز پلنگ در منطقه حضور داشته باشد.
منطقه به علت دور از دسترس بودن و داشتن منابع آبی مناسب هنوز جمعیت حیات وحش خود را تا حدودی حفظ کرده است و به خصوص اقدامات اخیر اداره محیط زیست در احداث آبشخور در نقاط حساس منطقه منجر به ایجاد آرامش نسبی در منطقه شده است ، گرچه تراکم حیات وحش با پتانسیل منطقه فاصله بسیار زیادی دارد.
با توجه به ارتباط منطقه با کوههای شرق جندق و همچنین برخی مناطق غربی شهرستان طبس این منطقه بویژه از نظر مهاجرت قوچ ومیش حایز اهمیت است. از همین طریق است که احتمال رفت و آمد یوز در منطقه از طریق زیستگاههای شرق طبس به منطقه کلاته هنوز هم وجود دارد و همین وم حفاظت منطقه را پررنگ تر میکند.
این منطقه خوشبختانه هنوز مستثنیات چندانی ندارد و در صورت ارتقا سریع منطقه از تیغ معادن بدور خواهد ماند. باتوجه به یکپارچگی کوهستانهای منطقه عملا کلاته میتواند به عنوان یک منطقه با ثبات در میان زیستگاههای جندق و خور و شرق طبس درآید .زیستگاههایی که به سمت جزیره ای شدن حرکت نمیکنند ارزش بالایی برای گونه های نادر مانند پلنگ و یوز و به طور کلی گوشتخواران دارند.
ضمنا با توجه به مهاجرت قوچ و میش در منطقه در صورت حفظ امنیت منطقه گدارهای امنتری برای مهاجرت اینگونه در کوهستانها و تپه ماهورهای وسیع شرق و شمال خور بوجود خواهد آمد.
پ.ن : این بازدید با همکاری اداره محیط زیست خور انجام شد.
تصویر از دیده بان حقوق حیوانات .
هفتمین جشنواره روز ملی حفاظت از یوزپلنگ در باغ وحش ارم تهران این روزها در حال برگزاری است. امیدوارم این برنامه ها راهی برای آگاه تر ساختن مردم به سرنوشت تنوع زیستی در کشور باشد و راه را برای حفاظت از گونه های در خطر انقراض هموار تر کند.
این جشنواره هفت سال است که در کشور برگزار میشود و گروههای زیادی به خصوص انجمن یوزپلنگ ایرانی در برگزاری آن دخیل هستند. سایت این جشنوراه در آدرس Cheetah day قابل دسترسی است.
یوزپلنگ شرایط سختی را میگذراند. مشکلات اقتصادی کشور مطمئنا به سازمان محیط زیست هم سرایت کرده است. کاهش شدید جمعیت یوزپلنگ و به خصوص تخریب زیستگاه فشار زیادی به باقیمانده جمعیت یوز ایران وارد میکند. تمام اینها دلیلی است که مردم و دولت با تلاش بیشتری برای حفاظت از یوزپلنگ گام بردارند.
درباره این سایت